Gepubliceerd op 5 oktober 2020 | Laatst aangepast op 5 juli 2024
Wie op Isle op Man met het openbaar vervoer gaat reizen zal een stapje terug in de tijd doen. Al klinkt een elektrische tram zeer modern, hij is al in de 19e eeuw opgezet. En ook de stoomtrein en paardentram zal je niet aan moderne tijden doen denken. Toch vervoert Isle of Man Transport je nog met deze vervoersmiddelen, wat wil een toerist nog meer?
Schrik niet! Heden den dage zijn er ook bussen aanwezig op Isle of Man, maar stiekem trekken de historische vervoermiddelen ons meer dan het moderne openbaar vervoer. Toch zullen we alle mogelijkheden voor je uitstallen.
In de tweede helft van de 19e eeuw kwam toerisme erg op in het Verenigd Koninkrijk, en zo ook op Isle of Man. Zo konden de Britten veilig naar het buitenland. De victoriaanse toeristen moesten vervoert worden, daar wisten de Manx wel een antwoord op. Tegenwoordig kun je in het toeristenseizoen (halverwege maart tot november) nog op victoriaanse manier reizen.
Douglas Bay Horse Tramway
De Douglas Bay Horse Tramway opende in 1876 en rijdt over een route van bijna 2,5 km op de promenade van Douglas. Thomas Lightfoot, een gepensioneerde ingenieur, bedacht de lijn, het eerste openbaar vervoer van Isle of Man. Deze paardentram is een van de laatste in de wereld en zijn route is nog bijna gelijk aan die van de 19e eeuw. Toentertijd is hij al gebouwd voor de toeristen die in de haven aankwamen te vervoeren naar hun hotel aan de boulevard.
De paardentram maakt nog steeds gebruik van de originele Victoriaanse en Edwardiaanse trams. Deze worden voort getrokken door één van de veertig Clydesdale en Shire paarden. De paarden kun je tijdens een rit nog bezoeken bij Summer Hill Stables (haltenaam en de locatie van de paarden). Aan het einde van de lijn (Derby Castle) kun je overstappen op de Manx Electric Railway.
Meer informatie Douglas Bay Horse Tramway: douglashorsetramway.im
Manx Electric Railway
De Manx Electric Railway, geopend in 1893, vervoert je over 27,5 kilometer tussen Douglas en Ramsey via Laxey. De tram heeft maar liefst 71 haltes en doet één uur en vijftien minuten over de rit naar het noorden (of andersom natuurlijk). Sommige stops zijn wel alleen op verzoek. Je zult je niet vervelen met de vele prachtige uitzichten die de route te bieden heeft. Denk aan beboste Glens, pittoreske dorpjes en kliffen. Ook op deze lijn kun je nog de historische trams vinden uit de Victoriaanse en Edwardiaanse tijd, inclusief Tram Car 1 die al sinds 1893 opereert.
Zo kun je Dhoon Glen (halte: Dhoon Glen) en Ballaglass Glen (halte: Ballaglass) met deze lijn bezoeken. Of maak een ritje op de Groundle Glen Railway (halte: Groundle Glen) of Douglas Bay Horse Tramway (Derby Castle Terminus). Wanneer je uitstapt op Laxey Station kun je naar het Laxey Wheel, Great Laxey Mine Railway en Snaefell Mountain Railway. Of bezoek Ramsey aan het einde van de lijn.
Meer informatie Manx Electric Railway: manxelectricrailway.co.uk
Snaefell Mountain Railway
Ook de Snaefell Mountain Railway komt uit de Victoriaanse tijd (1895) en was toen een uitdaging. De tram gaat namelijk van Laxey aan de oostkust naar de top van Snæfell, met 680 meter boven het zeeniveau de enige officiële berg op het eiland. De tram moet dan ook flink klimmen, tot 12% aan toe. Dat is ook de reden van de extra remrail in het midden van de rails, die sinds de jaren zevntig wordt vergezeld van een elektrisch remsysteem.
De route van ruim zeven kilometer bevat maar drie haltes: Laxey, Bungalow (bekend van de TT race) en Summit Hotel (de top). Geniet tijdens je reis van een half uur van de Laxey vallei en de Great Laxey Wheel. De rails draait de berg op waardoor je prachtig uitzichten hebt op o.a. de Sulby-vallei en de noordelijke vlaktes. Eenmaal aan de top is het nog een klein stukje lopen voor het uitzicht op de ‘Seven Kingdoms’: Isle of Man, Wales, Engeland, Schotland, Ierland, de hemel en de zee. Bij de halte zelf is nog een gelegenheid om wat te eten en drinken in een restaurant.
Meer informatie Snaefell Mountain Railway: manxelectricrailway.co.uk/snaefell
Isle of Man Steam Railway
Vanuit Douglas vertrekken niet alleen de Manx Electric Railway en de Douglas Bay Horse Tramway, maar ook de Isle of Man Stream Railway. Deze stoomtrein uit 1874 gaat richting het zuiden over een lijn van 24 kilometer naar Port Erin en heeft elf haltes. Op sommige van deze haltes stopt hij alleen op verzoek. Geniet van de kust aan het oosten van het eiland, het platteland en kom een uur later uit aan de westkust. Op de lijn, één van de oudste smalspoorlijnen op de Britse eilanden, rijden nog de originele stoomlocomotieven en rijtuigen. Het is maar een enkel spoor, waardoor de treinen elkaar bij Ballasalla moeten passeren.
In de Tweede Wereldoorlog is de lijn ingezet door de Britse regering voor het vervoer van gevangenen naar interneringskampen. Deze waren op verschillende plekken op het eiland opgezet. Na de oorlog is in de jaren zestig/zeventig een gedeelte van de route weggevallen doordat de lijn niet meer winstgevend was.
Met de stoomtrein kun je naar Silverdale Glen en Rushen Abbey (Ballasalla station), Rushen Castle en Castletown (Castletown station) of zelfs naar het Ronaldsway vliegveld (Ronaldsway station). Natuurlijk is Port Erin ook een bezoek waard.
Meer informatie Isle of Man Steam Railway: iomsrsa.org
Isle of Man Year of the Railways 2023
In 2023 bestaat de stoomtrein 150 jaar en de elektrische trein 130 jaar. Tijd voor een feestje dus! Vandaar dat het dit jaar Isle of Man Year of the Railways is. Hierdoor zijn er verschillende activiteiten die voornamelijk in de zomer plaatsvinden. Het programma kun je hier vinden op de website van www.iombusandrail.im .
Groudle Glen Railway & Great Laxey Mine Railway
De Groudle Glen Railway en Great Laxey Mine Railway zijn een beetje een vreemde eend in de bijt, ze behoren namelijk niet tot Isle of Man Transport. Maar we willen je ze toch niet onthouden.
Groudle Glen Railway
De Groundle Glen Railway brengt je tussen mei en september bergop langs de kust naar Sea Lion Rocks Tea Rooms. De lijn is in 1896 gebouwd door Richard Maltby Broadbent als toeristische trekpleister bij Groudle Glen en is nog geen kilometer. Het was een attractie tot het begin van de jaren zestig, toen het in verval raakte. In de jaren zeventig is de lijn gesloopt en het materiaal verkocht. In 1982 is de lijn door vrijwilligers gered, waardoor het in 1986 weer open ging voor publiek.
Vroeger waren er vier haltes, nu nog drie: naast het begin en eindstation is dat alleen nog Lime Kiln Halt. De reden om deze trein te pakken is het prachtige uitzicht. Deze smalspoortrein is ook open met speciale events (zoals Pasen en kerst).
Meer informatie Groudle Glen Railway: ggr.org.uk
Great Laxey Mine Railway
De Great Laxey Mine Railway is nooit gebouwd voor mensen, maar om lood en zinkertsen uit de mijn te vervoeren over een lengte van 0,4 km. Het werk werd eerst door pony’s gedaan, maar rond 1870 kwam de eerste trein. Tot de mijn in 1929 sloot en de lijn zes jaar later bovengrond gesloopt wordt.
In de jaren zeventig worden de mijnen opengemaakt voor historisch onderzoek. De rails worden ontdekt en er is zelfs nog een trein in de mijn. In de jaren negentig is er begonnen met het herstellen van de lijn, die uiteindelijk in 2004 weer is geopend. Nu rijdt er van april tot in september een replica stoomtrein over de lijn met kleine karretjes en toeristen.
Er zijn maar twee haltes, het begin- en eindpunt (Valley Gardens en station Mines Yard). Op het eindpunt kun je meer leren over de mijnen of via een korte wandeling het Laxey Wheel, de Lady Isabella, bezoeken. Ook al is de lijn zeer kort, hij gaat wel door de enige spoortunnel op het eiland.
Meer informatie Laxey Mine Railway: laxeyminerailway.im
Isle of Man bussen
Bussen rijden het hele jaar door (behalve met Kerstmis) door Isle of Man. Er zijn zelfs oproepbare bussen voor minder populaire routes in het noorden van het eiland. Er zijn echter ook routes waar alleen in de zomer een bus rijdt. Je kunt de buskaart op de website van Isle of Man Transport bekijken .
Met de bus kun je het hele eiland ontdekken, dus ook het westen van Isle of Man (b.v. Peel). Daarnaast zal de bus je sneller op de bestemming brengen dan het historische openbaar vervoer, maar wel op een minder leuke manier natuurlijk.
Meer informatie over de bussen op Isle of Man: iombusandrail.im
Kaartjes vervoer op Isle of Man
Tickets voor het vervoer kunnen bij alle vervoersmiddelen op de locatie zelf gekocht worden. Voor de bus kun je ook een Go Saver ticket kopen, hiermee kun je 1, 2, 5 of 7 dagen onbeperkt reizen. Met een Go Explore kaart kun je ook nog met de Douglas Bay Horse Tramway, Manx Electric Railway, Snaefell Mountain Railway en Isle of Man Steam Railway reizen. Daarnaast heb je ook nog de Go Explore Heritage kaart van 5 dagen, waarmee je naast het vervoer met bus, trein en tram ook nog entree hebt tot alle Manx National Heritage-attracties.
Deze Go kaarten kun je online kopen (hier vind je ook meer informatie over de huidige prijzen) of bij Welcome Centre (Sea Terminal), IoM Airport information desk, Ramsey Bus Station, Port Erin Railway Station en House of Manannan in Peel.
Meer informatie
Openbaar vervoer op Isle of Man: iombusandrail.im (hier vind je ook de huidige dienstregeling)
Of bezoek The Manx Electric Railway Museum (gratis), Port Erin Railway Museum of Douglas Bay Horse Tramway Stable tour wanneer je op het eiland bent.
2 reacties op “Historisch openbaar vervoer op Isle of Man in de 21e eeuw”
Geweldig ,ik wil er al heel lang heen maar ga er nu toch eens serieus mee aan de gang .Vooral jullie bericht over het vervoer met treinen heeft mij een duwtje gegeven ,dank hiervoor
Je kunt zeker gaan genieten van het eiland! Vanuit Douglas is veel makkelijk te bereiken met de historische vervoersmiddelen of de bus.