Gepubliceerd op 13 juli 2023 | Laatst aangepast op 5 juli 2024
Onderaan de Royal Mile ligt Palace of Holyroodhouse, ook wel Holyrood Palace genoemd. Een prachtig paleis met een rijke geschiedenis dat zeker een bezoek waard is tijdens je bezoek aan Edinburgh.
Met Edinburgh Castle aan de ene kant en het koninklijke paleis aan de andere is het niet verwonderlijk dat de straat ertussen de Royal Mile heet. Waar het kasteel alleen nog dienst doet als attractie, is Holyrood Palace nog gewoon in gebruik door de koninklijke familie. Je kunt het paleis echter ook gewoon bezoeken. Wil je alle in en outs lezen hiervoor, lees dan vooral verder.
Geschiedenis Palace of Holyroodhouse
In 1128 laat koning David I van Schotland een abdij stichten aan de voet van Arthur’s Seat: Holy Rood Abbey. De naam van de abdij, en vervolgens het paleis, betekent Heilig Kruis. Tijdens de jacht krijgt de koning daar een visioen van een hert met een gloeiend kruis tussen zijn gewei. Hij ziet dit als boodschap van God. Daarom bouwt hij daar een Augustijner abdij.
De abdij wordt een belangrijk religieus centrum en groeit al snel uit zijn voegen. Aan het einde van de 12e eeuw is de abdij al vergroot met verschillende gebouwen en kamers. Zo zijn er ook ruimtes voor de soeverein, maar ook kloosters en een kapittelzaal.
Koninklijk paleis
In het begin van de 16e eeuw wil James IV graag een uitbreiding van deze koninklijke kamers. Men begint met de bouw van het paleis. Er is weinig meer over van dit paleis, al is de huidige vorm nog wel hetzelfde als toen; vierkant. Het meertje naast de abdij wordt in 1507 drooggelegd en maakt plaats het plaats voor een tuin.
In 1528 laat James V een rechthoekige toren bouwen aan de noordwestkant van het paleis. Er komt een ophaalbrug en gracht zodat hij hier veilig kan vertoeven. Dit gedeelte is het oudste stuk van het huidige Holyrood Palace (Mary Queen en Scots’ Chambers). Ook de rest van het paleis krijgt een update dankzij James V. Zo komt er aan de zuidkant een nieuwe kapel.
© His Majesty King Charles III 2023 / Peter Smith
Mary Queen of Scots
Toen James V in 1542 stierf, kwam de net geboren Mary, Queen of Scots, op de Schotse troon. Henry VIII wilde zijn zoon Edward uithuwelijken met Mary, maar daar staken de Schotten en stokje voor. Door deze weigeren vielen Engelse troepen het paleis en de abdij aan. Mary werd naar Frankrijk gebracht voor haar veiligheid.
Toen de jonge koningin in 1561 terugkeerde naar Schotland ging ze in Holyrood Palace wonen. Ze had hier geen makkelijk leven. Ze trouwde hier met haar tweede man, Henry Stuart, Lord Darnley, in 1565. Deze vermoorde haar secretaris David Rizzio in 1566 in haar privéappartementen. Mary vluchtte vervolgens het paleis uit en beviel enkele maanden later van haar zoon James in het Edinburgh Castle.
Na de dood van haar man in 1567 trouwde Mary met haar derde man James Hepburn, Earl of Bothwell in het paleis. Bothwell zou echter betrokken zijn bij de dood van Henry Stuart, Lord Darnley. De Schotse adel dwong Mary om af te treden ten behoeven van haar zoon. Ze werd vastgezet, maar ontsnapten naar Engeland. Hier zou ze uiteindelijk alsnog gevangen gezet worden, maar nu door Elizabeth I. In 1587, na de ontdekking van een complot tegen Elizabeth, is Mary geëxecuteerd in het kasteel van Fotheringay.
Britse koning
Doordat James VI van Schotland in 1603 ook op de Engelse troon komt als James I wordt het paleis minder vaak bewoond. In 1617 keert hij echter terug en krijgt de gebouwen een renovatie. Zo is het in 1633 klaar voor de kroning van zijn zoon Charles I.
Zijn heerschap eindigde toen Oliver Cromwell aan de macht kwam. In 1650 brengt hij een bezoek aan het paleis, maar dan breekt er brand uit. Het paleis blijft verlaten achter, op de kazerne na.
Speciale plek
In 1660 krijgen de Britten weer een koning in de vorm van Charles II, de zoon van Charles I. Hij laat het paleis in 1671 weer renoveren en herbouwen. Schotland en vooral Edinburgh is een belangrijke plek voor de koning, en dat mag gezien worden.
De architect Sir William Bruce weet oud en nieuw goed te combineren. De binnenplaats met daarom de gebouwen blijft bestaan. De gebouwen eromheen worden in evenwicht gebracht. Aan de binnenkant komen indrukwekkende plafonds met stucwerk en houtsnijwerk. De Nederlandse kunstenaar Jacob Jacobsz de Wet II verzorgt de 111 portretten van koningen van Schotland in de Great Gallery. Al deze portretten hebben iets weg van Charles II (de neus), om zo te bevestigen dat hij de rechtmatige troonopvolger is.
Tegen 1679 is het paleis grotendeels herbouwd zoals het er nu uitziet.
Toeristen voor Holyrood Palace
In 1758 vervangt men het houten dak van Holyrood Abbey door een stenen versie. Dit was echter te zwaar voor de dragers en het dak stortte in 1768 in. Bezoekers vonden de ruïne echter sfeervol, vooral bij maanlicht. Dit zorgde voor de eerste toeristen op deze locatie. Aan het einde van de 18e eeuw komen er ook bezoekers naar de kamers van Mary Queen of Scots, vooral naar de locatie waar David Rizzio stierf.
Koningin Victoria past bij haar bezoek in 1850 vooral het interieur aan, waar Prins Albert zich bezig houdt met de tuin. De fontein op de binnenplaats komt ook uit deze periode, gemodelleerd naar de Renaissancefontein van Linlithgow Palace.
Modernisering Palace of Holyroodhouse
In het begin van de 20e eeuw krijgt het paleis, onder George V, centrale verwarming, een lift, nieuwe badkamers en een modernisering van de keukens. Een gedenkteken voor Edward VII komt voor het paleis te staan. Het standbeeld kijkt uit over de abdij. Het paleis krijgt de officiële titel van residentie van de soeverein in Schotland.
Vandaag de dag is het paleis nog steeds in gebruik als officiële residentie van de Britse monarch in Schotland en speelt het een rol bij officiële ceremonies en ontvangsten.
Hoogtepunten van Palace of Holyroodhouse
Tijdens je bezoek ga je langs alle plekken in het paleis, je zult dus niet snel een van de hoogtepunten overslaan. Want hoogtepunten heeft het Palace of Holyroodhouse genoeg. Onze favorieten:
- The Great Gallery (De grote galerij)
Deze indrukwekkende ruimte is versierd met portretten van Schotse vorsten, gemaakt door de Nederlandse schilder Jacob Jacobsz de Wet II. - The State Apartments (De staatsievertrekken)
Verken de prachtige staatsievertrekken van de diverse monarchen. Hier werden koninklijke gasten ontvangen. De kamers zijn rijkelijk gedecoreerd en bieden een glimp van de koninklijke geschiedenis. - The Throne Room (De troonzaal)
In deze zaal bevindt zich de troon van koning George V en zijn vrouw Mary. Het is een belangrijke historische plek waar koninklijke ceremonies hebben plaatsgevonden. - The Royal Dining Room (De koninklijke eetzaal)
Dit is de plek waar formele diners worden gehouden. Het is prachtig ingericht en ademt een sfeer van koninklijke grandeur. - Mary, Queen of Scots Chambers (De kamers van Mary, koningin van Schotland)
De kamers van Mary, Queen of Scots zijn misschien wel het meest indrukwekkend van het paleis. Ze woonde hier tussen 1561-1567 en in deze periode heeft hier een belangrijk stukje geschiedenis zich afgespeeld. Dit is ook het oudste gedeelte van het paleis. - Holyrood Abbey (Holyrood abdij)
Dit was ooit een van de grootste middeleeuwse abdijen van Schotland. De abdij is in 1128 gesticht door David I en vele malen uitgebreid. In 1768 stortte het dak echter in. - Palace Gardens (Paleistuinen)
Tegen de dramatische achtergrond van Arthur’s Seat bieden de prachtige paleistuinen van 4 hectare een ononderbroken uitzicht op het Queen’s Park, ook bekend als Holyrood Park.
The palace of Holyroodhouse Garden
De eerste tuinen op deze locatie zijn die uit de middeleeuwen die toen werden onderhouden door de monniken van Holyrood Abbey. James IV bracht daar in 1503 verandering in toen hij het koninklijk paleis liet bouwen. De tuin was toen de plek voor toernooien, jacht en boogschieten. Er is dan zelfs een kleine dierentuin met tijgers en beren.
Rond 1670 komt er een kruidentuin bij Holyrood Palace, wat de oorsprong is van de Royal Botanic Gardens. Ze zijn een bron van informatie voor studenten, die er de geneeskrachtige werking van planten leren. De kruidentuin is inmiddels (in twee stappen) verplaatst naar de huidige locatie in Leith.
© His Majesty King Charles III 2023 / Peter Smith
Toevluchtoord
Vanaf de 16e eeuw is Holyrood Abbey een toevluchtsoord voor schuldenaars. Gedurende eeuwen biedt de abdij bescherming aan duizenden mensen die hun schulden niet konden betalen. Hoewel de gevangenisstraf voor schulden in 1880 is afgeschaft, is het eeuwenoude recht van toevlucht op het terrein van Holyrood nooit ingetrokken.
Prins Albert heeft de tuinen opnieuw laten beplanten en indelen. De bloemperken lopen qua zicht door in de bergen. Dit gedeelte kan alleen met een ticket voor het paleis bezocht worden. In 2020 is er echter een nieuwe openbare tuin geopend. Hierin zijn drie zones die elk een fase uit de 900-jarige geschiedenis van het paleis vertegenwoordigen.
Bezoek Palace of Holyroodhouse
Het is raadzaam om van tevoren je tickets te reserveren om wachttijden te vermijden. Wanneer je ’s ochtends er bent voordat de deuren open gaan kun je bij twee ingangen wachten. Die aan Abbey Strand (klein hekje), maar ook de hekken aan Horse Wynd worden opengedaan. Dit kan je veel wachttijd schelen, net zoals het al hebben van een ticket.
Houd er rekening mee dat fotograferen niet is toegestaan in sommige delen van het paleis, dus respecteer de aangegeven regels en geniet van het moment.
Rondleidingen en Audiogidsen
Bij aankomst in Palace of Holyroodhouse krijg je een audioguide aangereikt, deze is er in diverse talen, alleen niet in het Nederlands. Deze rondleiding biedt je diepgaande inzichten in de geschiedenis en verhalen van het paleis. Je kunt op je eigen tempo het paleis bezichtigen.
In de zomer kun je ook avondrondleidingen doen. Hier zijn speciale tickets voor te koop. Met een gids ga je in een kleine groep (max. 25 mensen) het paleis in.
Foto’s Holyrood Palace
Foto’s Britblog en Peter Smith van Royal Collection Trust © His Majesty King Charles III 2023
Openingstijden en tickets
Het is raadzaam om je ticket van tevoren te kopen, dit scheelt een rij bij het paleis zelf en ook geld. Je kunt je kaartje kopen via Royal Collection Trust (RCT) .
November – maart: 09:30 – 16:30 (donderdag t/m maandag)
April – oktober: 09:30 – 18:00 (donderdag t/m maandag)
Juli – augustus: 09:30 – 18:00 (alle dagen)
Avondrondleiding: juli-september (18:00 uur)
Het paleis is gesloten op Eerste Kerstdag en aan het begin van juli (vanwege het bezoek van de koning)
Locatie en bereikbaarheid Holyrood Palace
Palace of Holyroodhouse ligt aan de Royal Mile, met aan de andere zijde Edinburgh Castle. In de buurt zijn verschillende (gratis) musea en het Schotse parlementsgebouw.
Adres: Canongate, Edinburgh EH8 8DX, Verenigd Koninkrijk
Auto: openbare parkeerplaats naast het paleis op Broad Pavement of Regent Road.
Trein: Edinburgh Waverley (15 minuten lopen)
Tram: York Place (20 minuten)
Bus: 35 (halte: Scottish Parliament)
Meer informatie
Lees meer over de Schotse hoofdstad op onze Edinburgh pagina.
