Gepubliceerd op 13 januari 2024 | Laatst aangepast op 19 juli 2024
Gladstone’s Land is één van de oudste huizen in het hart van de oude binnenstad van Edinburgh. Het is gelegen aan de Lawnmarket, wat deel uit maakt van de bekende Royal Mile. Het zes verdiepingen tellende herenhuis herbergt meer dan 500 jaar geschiedenis, en jij kan dat gaan ontdekken.
Wij bezochten het huis met een rondleiding, wat ze aan het einde van de dag doen. De andere uren is het huis op eigen houtje te verkennen. Maar wat is er dan precies te zien? En waarom is het zo bijzonder? Wij vertellen je meer over Gladstone’s Land in Edinburgh. De ijssalon en tearoom op de begane grond is trouwens voor iedereen te bezoeken.
Geschiedenis Gladstone’s Land
Het stuk grond wordt voor het eerst vermeld in 1501 als eigendom van koopman John Young. Het woord Land betekent een smalle strook. Die waren er vele aan de Royal Mile, zo konden er immers de meeste mensen gehuisvest worden. In 1550 staat er een pand waarin de twee onderste verdiepingen zijn gereserveerd voor winkels, en de bovenste vier om in te wonen.
Gladstone’s Land
In 1617 verwierf Thomas Gladstone, een welvarende koopman, het pand en transformeerde het tot een indrukwekkend herenhuis. Hij bouwde het gebouw naar voren uit en vormde achter zijn winkel een prachtige woonruimte uit voor zijn gezin. Om zijn weelde te financieren verhuurt hij de bovenste verdiepingen aan diverse huurders.
Handel en commercie
Gladstone’s Land diende als thuisbasis voor diverse handelaren en ondernemers door de eeuwen heen. Het huis weerspiegelde de dynamiek van de tijd. In de 18e eeuw opereerden John Riddock en Margaret Nobel een taverne, terwijl Elizabeth Pillans en William Dawson een bloeiende stoffenwinkel runden.
Neergang en redding
Tegen het einde van de 18e eeuw verplaatsten de welgestelden zich naar de New Town, waardoor de oude binnenstad in verval raakte. In 1934 werd Gladstone’s Land bedreigd met sloop, maar de National Trust for Scotland redde het door het te kopen voor £760 en een grootschalig restauratieproject te starten.
Restauratie Gladstone’s Land
Tussen 1935 en 1938 herstelde de National Trust het pand, onthulde verborgen Renaissance-beschilderde plafonds en opende het in de jaren 70 als museum. In 2021 onderging het een laatste restauratie, waarbij het werd omgevormd tot een levendig museum en een ijssalon.
Bezoek Gladstone’s Land
Je kunt het gebouw op je eigen tempo bezoeken in de ochtend en begin van de middag. Aan het einde van de dag is er altijd een tour. Er zijn soms ook extra (speciale) tours, denk aan medisch, thee of seks (16+), bekijk hiervoor de website van NTS .
Of je nu een tour volgt of niet, je bezoekt de drie verdiepingen uit verschillende eeuwen. Op alle verdiepingen raad ik je ook aan om naar het plafon te kijken, die zijn namelijk prachtig beschilderd.
3e verdieping
Mary Wildon opende in 1911 een pension en adverteerde in de Scotsman om de kamer te delen. Het was een comfortabele maar betaalbare kamer, ideaal voor de arbeidersklasse. De verdeling van het pand laat zien dat het steeds slechter met de mensen gaat die hier wonen, de buurt gaat achteruit.
2e verdieping
Op deze verdieping loop je binnen in de stoffenwinkel van William Dawson en Elizabeth Pilland uit 1766. Hier kochten rijke stadsgenoten modieuze stoffen, linten en accessoires. Het was de tijd net voordat de New Town werd gebouwd in Edinburgh, en dus was de Old Town nog steeds hip en happening. Het bureautje is zeer speciaal en bevat allemaal geheime vakjes, bij de rondleiding laten ze zien waar ze vroeger hun waardevolle spullen bewaarden (maar waar het alsnog niet altijd veilig is…)
1e verdieping
Op deze verdieping verken je het verblijf van rijke kooplieden John Riddoch en Margaret Noble. Zij woonden hier in 1632 met vijf kinderen en twee bedienden. Ze hadden een winkel op de begane grond en een taveerne in de kelder. Hun woning is opgedeeld in een grote hal (wonen en slapen), een keuken en een voorraadkamer. Deze verdieping is luxueus ingericht.
Op deze verdieping kun je ook de tentoonstellingsruimte bezoeken. In deze ruimte leer je meer over de geschiedenis van het huis.
Via een trap kom je op de begane grond, waar de tearoom is.
Begane grond/Tearoom
Hier wordt sinds begin 17e eeuw eten en drinken verkocht. Ook nu nog kun je hier terecht voor een heerlijk ijsje, thee of iets anders lekkers.
Slapen in Gladstone’s Land
Achter en boven het museum is nog een gedeelte van het gebouw wat niet zichtbaar is voor museumbezoekers. Je kunt hier echter wel komen, er zijn namelijk vier accommodaties. Wil je in dit bijzondere gebouw slapen, met alle luxe van nu, dan kan dat dus!
Meer informatie: https://www.nts.org.uk/visit/places/gladstones-land/highlights/holiday-accommodation
Foto’s Gladstone’s Land, Edinburgh
Praktische informatie Gladstone’s Land
Adres: 477B Lawnmarket, Royal Mile, Edinburgh, EH1 2NT, Verenigd Koninkrijk.
Bereikbaarheid
Parkeren: King’s Stables Road, EH3 9DR (11 minuten lopen)
Trein: Edinburgh Waverly (7 minuten)
Bus: haltes George IV bridge (2 minuten lopen), North Bridge (5 minuten), South Bridge (4 minuten)
Tickets Gladstone’s Land
Tickets kun je online kopen via de website van NTS , of bij het museum zelf. Tours kunnen via de website worden gereserveerd.
Openingstijden
Gladstone’s Land is open van 10 tot 15 om op je eigen tempo te bezoeken. Om 15 uur is er een tour. In de zomer kan hier een tour aan toegevoegd worden, hou hiervoor de website van NTS in de gaten.
Meer informatie
Bekijk de officiële website van Gladstone’s Land: nts.org.uk
In de buurt vind je ook Writers’ Museum, Edinburgh Castle, Camera Obscura, St Giles’ Cathedral en Mary King’s Close.
In de New Town kun je The Georgian House bezoeken, en zo leren waar de rijke in de 19e eeuw naartoe verhuisden.
Wil je meer weten over de stad en de bezienswaardigheden? Bekijk onze Edinburgh pagina of lees meer over Schotland.
