Het (on)officiële Britse volkslied: God save the Queen/King

Niets vertegenwoordigt een land beter dan het volkslied toch? Als land kun je niet zonder. En daarom hebben de Britten dan ook….ehm officieel helemaal niets. Maar God save the Queen/King wordt traditioneel als national anthem gebruikt.

En zo’n traditie is dan weer typisch Brits, die bol staan van tradities. Maar waar komt deze traditie dan vandaan en hoe is het nummer ontstaan? En is het nu een Engels of een Brits volkslied? Britblog zocht het voor je uit.

Brits volkslied?

Wanneer de koning ergens komt of de Engelse moeten voetballen, je hoort God save the King. Het volkslied dus, zou je zeggen. Er is echter nooit ergens iets vastgelegd dat dit het volkslied is. Niet door het parlement en ook nooit in een koninklijk besluit. Officieel is het dus geen volkslied, maar in het Verenigd Koninkrijk zijn tradities belangrijker dan regels, dus is het toch het volkslied 😉.

Omdat Schotland en Wales hun eigen volksliederen hebben is het alleen het ‘volkslied’ van Engeland en van het Verenigd Koninkrijk in totaal. Daarom wordt er een ander anthem ingezet als Schotland of Wales bijvoorbeeld gaan voetballen. Omdat de Engelse soms ook hun eigen lied willen hebben hoor je ze ook wel Jeruzalem (cricket) of Land of hope and glory zingen. Noord-Ierland gebruikt ook God save the King/Queen, maar zoals je zult begrijpen niet geheel zonder controverse.

Oorsprong God save the King

De exacte oorsprong van het lied is erg onduidelijk. Duidelijk is wel dat er eerst de muziek was, toen de tekst. De muziek wordt vaak toegeschreven aan één van deze heren: John Bull (1562–1628), Thomas Ravenscroft (1583–1633), Henry Purcell (1639–1695) en/of Henry Carey (1687–1743). Waarschijnlijk is de uiteindelijke muziek een combinatie van alles wat deze heren hebben geproduceerd.

De oorsprong van de tekst is helemaal onduidelijk. In 1744 wordt deze wel gepubliceerd in het tijdschrift Thesaurus Musicus. In 1745 wordt een weer net iets andere tekst gepubliceerd in The Gentleman’s Magazine (zie foto). Het is waarschijnlijk dat er een eerdere versie was waarin ze ‘God Save Great James Our King’ zongen voor Jacobus II (koning tussen 1685-1688).

De uitdrukking/kreet ‘God save the King, Long live the King’ kent al een veel langere geschiedenis, dit werd al in de Saksische tijd gebruikt.

Oorsprong volkslied

Met de waarschijnlijkheid dat het lied ooit is geschreven voor Jacobus II is het moment waarop de traditie van het volkslied extra pijnlijk. Zijn kleinzoon Karel Eduard Stuart, ook wel Bonnie Prince Charlie, streed in 1745 namelijk om de troon als rechtmatige eigenaar. De Slag bij Prestonpans, 21 september 1745, was de eerste militaire confrontatie tussen Karel Stuart en de huidige koning George II.

Op 28 september was het nieuws ook in Londen aangekomen en na de voorstelling van Jonson’s The Alchemist gaven drie zangeressen nog een toegift. Om de koning een hart onder de riem te steken zongen zij God save the King in Theatre Royal, Drury Lane. Speciaal voor deze gelegenheid voegde ze er een anti-Schots complet aan toe. De volgende dag waren de kranten lovend en steeds meer theaters volgde dit voorbeeld. De traditie was geboren. In het begin nog vooral als uiting van loyalisme aan de koning. Wanneer de koning ergens was werd het lied gespeeld.

Lees meer over de Jacobistische opstand.

Tekst en vertaling God save the Queen/King

Er is geen officiële versie van het volkslied. In de loop van de tijd zijn er extra coupletten bij gekomen, maar deze worden zelden gebruikt. De tekst King of Queen (en him/her etc) wordt gebruikt naar het geslacht van de huidige monarch.

De tekst uit 1745:

De extra anti-Schotsetekst met verwijzing naar George Wade, maarschalk tijdens de Jacobistische opstand.

Tijdens officiële gelegenheden wordt meestal alleen het eerste of de eerste twee coupletten gezongen. Dit zijn de drie coupletten van de ‘standaard versie’:

Varianten

Mocht je denken dat je de muziek of tekst ergens anders ook te herkennen dan is dat mogelijk. Sommige Commonwealth landen gebruiken het ook als volkslied. In de 18e eeuw verspreidde het lied zich echter ook over Europa. O.a. Liechtenstein gebruikt dezelfde muziek voor hun volkslied Oben am jungen Rhein. Het Amerikaanse My Country ’Tis of Thee is ook op dezelfde melodie gemaakt.

Er zijn daarnaast nog vele componisten geweest die met de muziek aan de haal zijn gegaan, waaronder Beethoven, Haydn en Brahms.

Ook de Sex Pistols maakte een liedje wat God save the Queen heet, maar dit was een aanklacht tegen de monarchie en heeft hele andere tekst en muziek.