Gepubliceerd op 29 oktober 2022 | Laatst aangepast op 13 september 2024
De Royal Observatory Greenwich (oftewel Koninklijke Sterrenwacht van Greenwich) is een sterrenwacht, maar vooral bekend vanwege het feit dat het het meridiaan van Greenwich is. Hier is het nulpunt van de westerlengte gradenlijn en het nulpunt qua tijd (GMT, Greenwich Mean Time). Tegenwoordig is de Royal Observatory vooral museum.
Het zal je niet verbazen als we je vertellen dat je in dit museum meer te weten komt over de tijdzones, maar ook over de sterren en hoe ze de bron hiervan zijn. Het museum valt in het Maritime Greenwich World Heritage Site en behoort tot Royal Museums Greenwich.
Geschiedenis Royal Observatory Greenwich
Het observatorium van Greenwich heeft niet zomaar zijn koninklijke titel. Charles II had een sterke wetenschappelijke belangstelling en heeft de Royal Observatory opgericht in 1675. Wetenschapper en architect Christopher Wren ontwierp het eerste gebouw, Flamsteed House. Zijn naam kan je bekend voorkomen vanwege bouwwerken zoals St Paul’s Cathedral, Hampton Court en Wren Library in Trinity College, Cambridge. De locatie is ook door hem bepaald, op de oude ruïnes van Greenwich Castle. Zo was er al een fundering en stond het zichtbaar op een heuvel. John Flamsteed mocht als astronoom en directeur zijn intrek doen in Flamsteed House.
Royal Observatory Greenwich was het eerste wetenschappelijk onderzoeksstation in Engeland wat speciaal hiervoor is gebouwd. Het moest er komen om aan de behoefte van de wereldreizigers te voldoen. De Britten (en ook de rest van Europa) ontdekten steeds meer van de wereld en wilden wereldwijd handel drijven. Op zee werkten de sterren als navigatie. Er moest dus voldoende en nauwkeurige astronomische informatie voor navigatie, cartografie en tijdwaarneming komen voor veilige en snelle overtochten.
Wetenschap
In de sterrenwacht zijn er belangrijke ontdekkingen gedaan en beslissingen genomen dankzij de astronomie. Rond 1765 maakten de invoering van de tabellen van Nevil Maskelyne, voor het bepalen van de lengtegraad op zee met astronomische middelen, en de tijdmeters van John Harrison het mogelijk de wereld in kaart te brengen met een wetenschappelijke nauwkeurigheid.
Toen in 1818 is het Koninklijk Observatorium overgedragen werd aan de Admiralty breide het aanzienlijk uit. Tegen het einde van de jaren 19e eeuw werkten er ongeveer 60 mensen in de Royal Observatory Greenwich.
In 1833 bedacht astronoom John Pond de tijdbal. Deze valt precies om 13 uur naar beneden, zo kunnen de schepen op zee hun klokken goed zetten. Sindsdien is er ook de Greenwich Mean Time, waarover verderop meer.
Weg uit Greenwich
Halverwege de 20e eeuw kregen de medewerkers van de sterrenwacht steeds meer last van lucht- en lichtvervuiling vanuit Londen. Ook de nieuwe treinlijnen zorgde voor problemen door de trillingen. Metingen waren niet meer accuraat en er moest dus iets gebeuren. In 1957 verhuist de Royal Obeservatory dan ook weg uit Greenwich, richting Herstmonceux (en in 1990 naar Cambridge). De nieuwe plek krijgt de naam Royal Greenwich Observatory (RGO) en de oude Old Royal Observatory.
Wanneer de RGO sluit in 1998 krijgt de plek in Londen zijn oude naam terug, en sluit het zich aan bij National Maritime Museum. In 2011 gaan ze verder onder de naam Royal Museums Greenwich.
Greenwich Mean Time
Tot in de 19e eeuw had iedere plaats zijn eigen tijd, die kon worden bepaald met een zonnewijzer. Voor het coördineren op zee was de juiste tijd weten echter zeer belangrijk. Zo konden ze namelijk navigeren aan de hand van de sterren.
John Pond bedacht daarop in 1833 dat het handig is om op één moment de klokken tegelijk te zetten. Hij ontwikkelde een bal die om 12:55 halverwege een mast wordt gehesen. Zo weten de navigators aan boord op de schepen dat ze zich moesten gaan voorbereiden. Om 12:58 gaat de bal helemaal naar de top en precies om 13:00 zakt de rode bal op Flamsteed House. Zeekapiteins die op het punt stonden uit te varen konden zo de snelheid van hun zeekronometers controleren, een technologie waar de Royal Observatory een grote rol in speelde.
Het was echter de start van de Greanwich Mean Time. Toen het spoornetwerk zich steeds meer uitbreiden rond 1850-1860 werd de behoefte aan een tijdstandaard steeds groter. De tijd in Greenwich is dit uiteindelijk geworden. Iedereen kon zijn klok om 13:00 uur hierop gelijk zetten.
Lengtegraad
Greenwich is ook de nulmeridiaan qua lengtegraad. Hier is deze 0° 0′ 0” en sta je aan de ene kant op het westelijk halfrond, en aan de andere kant de oostelijk halfrond. In 1884 is dit besloten in Washington DC. Hier kwamen 25 landen samen voor een Internationale Meridiaansconferentie om de 0º lengtegraad toe te wijzen.
Daardoor is GMT ook de standaard tijd geworden op de wereld. Natuurlijk met het verschil in uren per tijdzone. Tegenwoordig wordt ook wel de UTC gebruikt, die nooit meer dan een seconde verschilt van de GMT.
BST/GMT
Ook in het Verenigd Koninkrijk hebben ze zomertijd (BST, British Summer Time) en, de gewone, wintertijd (GMT, Greenwich Mean Time). De zon houdt hier echter geen rekening mee, maar daar hebben ze iets handigs op gevonden bij de dolfijnzonnewijzer. Deze bevat een losse plaat, die ze met het de klok verzetten kunnen aanpassen.
Bezoek Royal Observatory Greenwich
Buiten kun je de Meridian Line zien. Op de plek waar deze ligt, heb je ook een prachtig uitzicht over Londen. Vroeger was dit gratis, net als een aantal tentoonstellingen, helaas is tegenwoordig alles betaald.
De Royal Observatory Greenwich bestaat uit meerdere gebouwen. Natuurlijk het eerste gebouw Flamsteed House. Hier zie je hoe de astronomen woonden. Hier zie je ook de Camera Obscura en Octagon Room (Christopher Wren’s observatie kamer), en de tentoonstellingen: Time and Greenwich en Time and Longitude.
In het hoofdgebouw waar de ingang is kun je ook verschillende tentoonstellingen bekijken. Namelijk: Meridian Observatory (geschiedenis van de waarnemingen in Greenwich), Time for the Navy en Time and Society. Ook de grootste refractietelescoop in het Verenigd Koninkrijk, Great Equatorial Telescope, is hier te vinden.
Naast het hoofdgebouw staat een klein gebouwtje, Altazimuth Pavilion. Hierin kun je een tentoonstelling over de zon bezoeken.
Bekijk de sterren en zie live shows gepresenteerd door astronomen in het Peter Harrison Planetarium. De Planetariumshow vinden plaats van zaterdag tot maandag tijdens het schooljaar en dagelijks tijdens de schoolvakanties. Deze shows zijn echter niet bij de prijs inbegrepen.
Aan het einde staat het grootste gebouw. Hier kun je je verder verdiepen in de astronomie met de volgende tentoonstellingen: Astronomy Questions, Astronomy Inspires en Astronomy Explores. Hier zit ook een café, winkel en de ticketshop en ingang voor Peter Harrison Planetarium.
Foto’s Royal Observatory Greenwich
Locatie/bereikbaarheid
Het museum ligt in de wijk Greenwich, net buiten het ‘centrum’ van Londen. Het is een gezellige wijk die het ontdekken waard is wanneer je hier toch bent. Een mooie manier om hier te komen is om een van de veerdiensten te nemen vanuit het centrum. Zo geniet je van de Theems en heb je een prachtige aankomst in Greenwich.
Adres: Blackheath Avenue, Greenwich SE10 8XJ
Parkeren: National Maritime Museum, postcode SE10 9NG (in het weekend, vakanties en op feestdagen) of een van de parkeerplekken in Greenwich .
Metro (DLR): Greenwich (ruim 1 km, 15/20 minuten lopen)
Trein: Maze Hill (1 km, 15 minuten lopen)
Greenwich (ruim 1 km, 15/20 minuten lopen)
Theems veerbootterminal: Greenwich Pier (ruim 1 km, 15/20 minuten lopen)
Bus: 53, 54, 202 en 380.
Tickets en openingstijden Royal Observatory Greenwich
De Royal Observatory Greenwich behoort tot de Royal Museums Greenwich. Je kunt een ticket voor het museum online kopen via de officiële website , of aan de kassa. Wanneer je meerdere locaties van de Royal Museums Greenwich bezoekt krijg je korting. Er is ook een dagpas voor alle musea.
Let op: kaartjes voor de Planetariumshow zijn niet inbegrepen bij de toegang en moeten apart worden gereserveerd.
Ben je met de trein? Dan krijg je vaak je tweede kaartje gratis, bekijk de 2FOR1 actie website .
Openingstijden: 10:00 – 17:00 uur
Meer informatie
Lees hier meer informatie en tips voor je bezoek aan Londen.
Eén reactie op “Royal Observatory Greenwich, Londen, waar de tijd begint”
Lijkt me de moeite waard eens te bezoeken