Minicruise Newcastle, de stad in ruim 5 uur

Gepubliceerd op 16 mei 2022 | Laatst aangepast op 5 juli 2024

Na twee jaar zonder het Verenigd Koninkrijk is het na de coronamaatregelen eindelijk zo ver: we mogen weer! Ons eerste tripje boeken we dan ook snel; een minicruise Newcastle. Ondanks dat ik al meerdere malen in de stad ben geweest, hebben we een druk programma voor de boeg.

We willen namelijk een rondwandeling doen en in de middag krijgen we een uniek kijkje in de Guildhall. Hier wordt slechts een enkele keer per jaar een rondleiding gegeven, en wij hebben het geluk dat we er precies zijn tijdens één ervan.

Minicruise Newcastle

Ondanks de Brexit kunnen we na het inchecken en de paspoortcontrole zo doorlopen. We gaan de DFDS-ferry op, zetten de spullen op de kamer en gaan nog even genieten van het zonnetje op het dakterras. Na het eten en wat drankjes gaan we op tijd naar bed. We willen immers uitgeslapen aan de korte tijd in Newcastle beginnen. De laatste keer dat ik in de stad was verlengde ik de minicruise Newcastle met een nachtje slapen. Zodoende had ik toen 30 uur in 2 dagen Newcastle. Deze keer hebben we slechts ruim 5 uur.

Tynemouth ruïnes, uitzicht vanaf de Newcastle minicruise

Als ik in de ochtend de eerste glimp opvang van de Engelse kustlijn maakt mijn hart een sprongetje. Eindelijk weer! We varen de Tyne op, langs Tynemouth en zijn ruïnes, naar de aanlegplaats. De spullen kunnen we achterlaten in onze hut en we nemen dus alleen de camera en ons goede humeur mee. Het was nog rustig aan boord dus het duurt even tot de bus naar Newcastle vol is en we kunnen vertrekken.

Eenmaal in Newcastle beginnen we de wandeltour bij het Centraal Station. Ooit nog door koningin Victoria geopend. Inmiddels een aantal keren uitgebreid en gerenoveerd, maar nog steeds met prachtige elementen van het design uit 1850 van John Dobson.

Grainger

We lopen het centrum in, waar het nog heel rustig is in Grainger Market. Niet zo gek als je weet dat hier veel eettentjes zitten. Het heeft voor hen weinig zin om op dit tijdstip open te zijn. De gewone ‘marktkraampjes’ zijn echter wel open. Verse vis, vlees en groenten liggen er aantrekkelijk bij. Wij zijn echter meer geïnteresseerd in het gebouw, wat ze op dit moment aan het renoveren zijn. De markthal komt uit 1837 en is vernoemd naar zijn bouwer Richard Grainger.

Newcastle dankt een groot deel van zijn centrum aan Richard Grainger. Hij bouwde tussen 1824 en 1841 dit gehele gebied op in neoclassicistische stijl en veel gebouwen van zijn hand staan er nog. Hij werkte hierbij samen met architecten John Dobson, Thomas Oliver en John en Benjamin Green. Zo ook bij het letterlijke hoogtepunt van onze wandeling in de binnenstad: het Grey monument. Het is een eerbetoon aan Charles Grey, 2nd Earl Grey, voor het aannemen van de Great Reform Act van 1832. En ja, ook de thee is naar hem vernoemd en hij kwam uit Northumberland (waar Newcastle ook deel van uitmaakt).

We lopen terug in zuidelijke richting door Grey Street, maar wel met een kleine omweg door de Central Arcade. Dit is een prachtig winkelcentrum wat je niet kan overslaan als je in de stad bent. In 1837 gebouwd als graanbeurs, maar nooit als zodanig gebruikt. Na een brand opende het in 1906 als winkelgalerij. Ik blijf het indrukwekkend vinden, hoe vaak ik hier ook kom.

Newcastle Castle

We lopen richting de kathedraal, maar er is op dit moment een dienst bezig. Daarom lopen we maar door naar het kasteel waar de stad zijn naam aan dankt. In al die keren dat ik al in deze stad ben geweest heb ik nog nooit een bezoekje gebracht aan Newcastle Castle. Opgesplitst in tweeën door het spoor lijkt het ook niet zo veel, kijken of mijn vooroordeel ook terecht is.

We bezoeken eerst het gedeelte aan de kant van het centrum, de Black Gate. Dit was het laatste gedeelte van het kasteel wat is gebouwd en is vernoemd naar een koopman die het ooit bezat, Patrick Black. Het is een barbacane, een middeleeuwse vestingpoort. Er is helaas niet veel meer te zien, één verdieping is een winkeltje (waar we een ticket kopen), de tweede is een leercentrum (en dicht) en op de derde is een kleine tentoonstelling over het gebouw nadat het zijn functie verloor.

Onderweg naar de Castle Keep lopen we langs een geheime kerker. Hier werden vroeger mensen ingegooid en ‘vergeten’. Je kon er in geen mogelijkheid uit (behalve met een trap). Zeer vriendelijk dus…

Robert II (Curthose), de zoon van Willem de Veroveraar, bouwde op deze plek in 1080 het eerste kasteel. Dit ‘nieuwe kasteel’ was van hout en werd in de 12^e eeuw door Maurice the Mason vervangen door een stenen gebouw. Het kasteel is voor het laatst gebruikt in 1644 toen de Schotten Newcastle aanvielen. Burgemeester John Marley schuilde in het kasteel. Daarna kwam het in verval. Tot er in 19^e eeuw zelfs een spoorweg tussen de gebouwen is gebouwd.

Als we binnenkomen in het kasteel moeten we de ridders ontwijken. Er is een les bezig voor kinderen die zichzelf leren te verdedigen. Levensgevaarlijk! We weten te ontkomen aan de zwaarden en dwalen door de gangen van het kasteel. Onderin zit o.a. een gevangenis en een kantoortje. Wanneer we naar boven lopen via de ronde trappen komen we in de grote ruimte (Great Hall) en kapel uit. Niet verwacht dat er nog zo veel te zien was in dit kleine kasteel. Maar het toetje bevindt zich helemaal bovenaan. Daar klimmen we door tot het dak, waar we een prachtig uitzicht hebben over de stad. In het zonnetje genieten we van de Black Gate, de kathedraal en natuurlijk de bruggen over de Tyne.

We dalen de trappen weer af en lopen een stukje terug naar de kathedraal. Daar is inmiddels de dienst afgelopen en bekijken we het indrukwekkende interieur. De parochiekerk is sinds 1882 een kathedraal en heeft ooit zelfs dienst gedaan als soort van vuurtoren. De toren bevatte namelijk licht om de schepen op de Tyne te navigeren.

Tyne

Teruglopend naar de Tyne beginnen we een beetje trek te krijgen, we pakken dan ook snel ergens een broodje en eten dat op terwijl we genieten van de bruggen over het water. Het lijkt wat veel, op zo’n klein stukje, maar liefst zeven bruggen. Maar ze zijn allemaal indrukwekkend. De High Level Bridge bevat een verdieping voor treinen en één voor voetgangers en busverkeer.

The Swing Bridge is de smalste brug en draait om zijn middenas zodat boten langs beide kanten kunnen varen. De Tyne Bridge is van beide oevers naar elkaar toe gebouwd, zodat het verkeer op de Tyne nergens last van zou hebben. The Gateshead Millennium Bridge is een voetgangersbrug die op een spectaculaire manier open gaat. De gehele brug kantelt namelijk, waardoor het ook wel eens de knipoog wordt genoemd. Aan de andere kant van de brug is BALTIC, een kunstmuseum. Hier hebben we echter geen tijd voor. We lopen terug naar de Guildhall net voorbij The Tyne Bridge.

Newcastle Guildhall

Newcastle City Guides geeft verschillende rondleidingen door de stad. Niet alleen buiten maar ook in gebouwen. Wij hebben het geluk dat precies vandaag een rondleiding door de Newcastle Guildhall wordt gegeven. In bijna een uur krijgen we een gedetailleerde rondleiding door het gebouw wat dienst heeft gedaan als o.a. gildehuis, stadhuis, gerechtsgebouw, markt (onder) en bank. De eerste meldingen van een gildehuis op deze locatie komt uit de 13^e eeuw. Het huidige gebouw dateert echter uit de periode 1655-60, met toevoegingen uit de 17^e en 18^e eeuw.

De rondleiding begint in de Merchant Venturers’ Court. Hier ontmoetten reizigers, die over de rivier de Tyne voeren, elkaar. Het bevat een groot 17e-eeuwse schoorsteenstuk, een aantal fraaie eikenhouten houtsnijwerken en enkele religieuze decoraties. Indrukwekkend, dit is niet wat je verwacht als je het gebouw aan de buitenkant ziet.

We vervolgen de tour naar de grote hal. Aan de plafondbalken zitten grotesken, houten fantasie figuren. Maar de meeste aandacht gaat naar de andere kant van ze zaal. Hier staat een gerechtstribune. Met ruimtes voor rechters, jury’s en natuurlijk verdachten. Hier krijgen we een uitleg over hoe een rechtszitting er aan toe ging. De gids vertelde dat er bijvoorbeeld een man schuldig werd bevonden en naar Australië werd gestuurd. Hij hield tot het einde van zijn leven vol onschuldig te zijn. Het bewijsmateriaal was dan ook niet erg indrukwekkend. Deze plek is dat wel en ik ben blij dat hij nu niet meer als rechtszaal dienst doet.

Het mooist is tot het einde bewaard. De laatste kamer is weer totaal anders dan de twee vorige ruimtes. De Mayors Parlor is waar raadsvergaderingen werden gehouden. De geschiedenis spat hier letterlijk van de muren af. Op panelen op de met hout bedekte muren staan oude schilderingen van Newcastle. Een oude brug (met gebouwen erop), het kasteel en een oude versie van de Guildhall. Ik kijk mijn ogen uit. Het is jammer dat ik weer moet gaan, niet alleen uit dit gebouw, maar ook uit de stad. We gaan weer terug naar het station waar we op de bus terug naar de ferry stappen.

Zo’n minicruise Newcastle gaat veel te snel voorbij, maar het blijft een goede manier om de heimwee naar het Verenigd Koninkrijk even weg te nemen. Heel even dan…