Gepubliceerd op 31 januari 2022 | Laatst aangepast op 5 juli 2024
Vlak bij Falkirk in Schotland kun je twee grote paardenkoppen spotten, The Kelpies. Maar dit zijn niet zomaar paarden, er hangt een echte Schotse mythe achter dit kunstwerk. Want een Kelpie is een watergeest, dat in vele verschijningen zich kan tonen.
In dit artikel zullen we je meer vertellen over het mythische wezen alsook over het standbeeld. Wand als je voor het beeld wil je toch weten waar je naar aan het kijken bent?
Kelpies, de mythe
Wanneer je langs het water loopt in Schotland moet je altijd goed opletten. De legende wil namelijk dat er altijd een kelpie op de loer kan liggen. Dit is een watergeest, wat zich aanpast om de nietsvermoedende voorbijganger te verleiden. Een kelpie kan zeer verschillende vormen aannemen om dit te bereiken.
Vaak is het in een vorm van een paard. Het woord kelpie komt dan ook van het Schotse Gaelic ‘cailpeach’ of ‘colpach’, wat kalf of veulen betekent. En hoe verleid je een kind beter dan als lief veulen zijnde? Als het kind bij de rivier op zijn rug is geklommen veranderd de huid van het paard in een kleverige laag waardoor het kind op geen enkele manier meer los kan raken! Het wordt met de kelpie het water mee ingesleurd waar het nooit meer uit komt.
Maar ook volwassenen zijn niet veilig voor de kelpie. Als vermoeide reiziger is een paard namelijk een welkome verlichting. Of wees gewaarschuwd voor één van de vele andere vormen, die van prachtige dame, die zo elke jongeman weet te verleiden. Al komt het soms niet eens tot verleiden aan en sleurt de kelpie, in de gedaanten van harig mens, je zo het water in om je daar de doden.
Een waarschuwing vooraf kan een donder zijn. Dit is namelijk het geluid wat zijn staart maakt wanneer die het wateroppervlak raakt. Als je een kelpie hoort jammeren en huilen is het ook tijd om weg te gaan. Dan is er duidelijk een storm op komst.
Dus wees gewaarschuwd als je langs het water in Schotland loopt. Natuurlijk kun je ook de strijd met de kelpie aangaan. Wij geven je één tip: Pak hem bij zijn hoofd. Wie de teugels van de kelpie weet te pakken heeft de macht. Als je dat lukt, heb je een machtig wapen in handen, want kelpies zijn dan zeer krachtig en hebben een zeer lange uithoudingsvermogen wat je voor vele diensten kan inzetten.
De MacGregor-clan kan het je vertellen, zij hebben de teugels nog liggen die al eeuwenlang worden doorgegeven. Ooit heeft een verre voorouder (Seumas MacGregor) namelijk in de buurt van Loch Slochd een kelpie gevangen. Zijn teugels zijn daar het bewijs van.
Het standbeeld The Kelpies
Op het punt waar de Forth and Clyde Canal de rivier Carron tegenkomt, kun je inderdaad twee kelpies zien. Hoewel ze enorm zijn kun je gerust zijn; deze zijn wel zachtaardig. Het zijn de twee grootste paardensculpturen van de wereld.
Geschiedenis The Kelpies
Ondanks het mooie verhaal over kelpies vormden eigenlijk de gewone werkpaarden de inspiratiebron voor het standbeeld. Het is een eerbetoon aan de harde werkers uit de 18e en 19e eeuw, toen paarden op het jaagpad de schuiten voorttrok over de kanalen. Hier zat ijzererts, kolen en goederen uit Falkirk’s beroemde Carron Iron Works in, die vervoert moesten worden naar de industriële steden zoals Edinburgh en Glasgow.
Kunstenaar Andy Scott had al vaker beelden van paarden gemaakt en kreeg dan ook de opdracht om ook dit eerbetoon te maken. Hier heeft hij acht jaar over gedaan. Er is gekozen voor de The Kelpies omdat deze mythische figuren zeer krachtig zijn, net als de werkpaarden. De kunstenaar heeft er een gewoon uiterlijk aangegeven zodat het aansluit op de mythe maar ook op de werkelijkheid.
Andy Scott maakte in 2008 een miniatuurversie (1 op 10, dus 3 meter hoog) in zijn studio in Glasgow. Deze is gescand met lasers om de staalfabrikanten te helpen nauwkeurige componenten op volledige schaal te maken.
Op 21 april 2014 ging de uitbreiding van de Forth and Clyde Canal open voor schepen. Tegelijkertijd waren The Kelpies te zien voor het publiek, alhoewel de officiële opening pas op 8 juli 2015 was door ZKH Prinses Anne.
Feiten over The Kelpies
- The Kelpies zijn 30 meter hoog
- Eén kelpie bestaat uit 900 roestvrijstalen platen
- Eén kelpie weegt 300 ton
- De opbouw van The Kelpies duurde ter plekke 90 dagen
- Eén kelpies bestaat uit ongeveer 18.000 afzonderlijke stukken
- Er zit een fundering van 1200 ton staalbeton onder ieder kelpie
- Deze fundering gaat 40 meter diep (dieper dus dan dat een kelpie hoog is)
- The Kelpies zijn ontworpen om minimaal 120 jaar mee te gaan
- Het eerste jaar zijn The Kelpies door 1 miljoen mensen bezocht
- Als je het gehele paard zou nemen op dezelfde schaal zou deze 213 meter hoog worden.
Praktische informatie The Kelpies
De Kelpies zijn te vinden op een klein uur rijden van Edinburgh ten noordwesten de stad. Je kunt ze daar gratis bezoeken.
Locatie
The Kelpies kun je vinden in het park The Helix bij Falkirk. The Helix is ontstaan uit een idee in 2003 om een ecopark te bouwen als onderdeel van het Falkirk Greenscape Initiative, waarbij 350 hectare land tussen Falkirk en Grangemouth wordt getransformeerd. Vanaf 2011 zijn er regelmatig gedeeltes opgeleverd, zoals in The Kelpies.
Bereikbaarheid
Dit park is op meerdere manieren goed te bereiken:
Adres: The Helix, FK2 7ZT, Falkirk
Auto: M9 vanuit Edinburgh: afslag 5 voor Falkirk/Grangemouth
M9 vanuit Stirling/Glasgow: afslag 6 voor Falkirk/Grangemouth
Volg de A9 en de bruine borden wijzen je de weg (Helix Park & Kelpies)
Parkeren kan op de parkeerterreinen bij het park: Helix Car Park en Kelpies Car Park (tegen betaling), bij drukte kan er uitgeweken worden naar Falkirk Stadium.
Trein: Falkirk High en Falkirk Grahamston
Bus: Vanuit Falkirk bus 3, 4 en 5
Water: Forth and Clyde Canal en de rivier Carron
The Kelpies vanuit Edinburgh
Vanuit Edinburgh kun je natuurlijk met de auto en trein/bus naar de Kelpies, maar er zijn ook diverse tours te vinden waarmee je deze twee reusachtige paardenhoofden kan zien. Voorbeeld via de Visit Britain Shop is de Stirling Castle, Loch Lomond and Whisky Tour . Naast dit kunstwerk bezoek je bij de tour dan ook nog Stirling Castle en Loch Lomand.
Tickets en openingstijden
Je hoeft geen tickets te hebben om een bezoekje te brengen aan The Kelpies. De standbeelden zijn gratis te bezoeken in The Helix park.
Je kunt echter ook meegaan op The Kelpies Tour, dan krijg je in 45-minuten alle ins en outs van de standbeelden te weten. Als klap op de vuurpijl mag je ook nog de binnenkant van een kelpie bekijken. Meer over deze tour vind je op de website van The Helix .
In het park is ook een bezoekerscentrum, hier is een toilet, café, expositie (over Falkirk en The Kelpies) en souvenirwinkel. Deze is elke dag open van 9.30-16.00 uur.
Foto’s van The Kelpies
Meer informatie
Lees hier meer over Schotland of bekijk de website van The Helix: www.thehelix.co.uk
