Topsham: een pittoresk havenstadje aan de Exe

Smalle straatjes, huizen in Hollandse stijl, ouderwetse en kleinschalige winkeltjes en het geluid van water en vogels. Welkom in Topsham, een oud havenstadje aan de rivier de Exe. Vroeger was het een knooppunt van wolhandel en scheepsbouw. Nu is het de plek voor vogelaars, wandelaars en waarschijnlijk ook voor jou. Topsham is niet gemaakt voor haast. Je moet er ronddwalen, verdwalen, op een bankje zitten langs de Goat Walk. Geniet je mee van Topsham?

Inhoudsopgave

1. Geschiedenis van Topsham
   • Nederlandse sporen in Topsham
2. Bezienswaardigheden in Topsham
   • Topsham Museum
   • Dutch houses aan The Strand
   • St. Margaret’s Church
   • Goat Walk
   • Bowling Green Marsh (RSPB-reservaat)
   • Fore Street en White Street
   • Veerdiensten vanuit Topsham
   • Topsham Quay Antiques Centre
3. Lokale evenementen
4. Omgeving van Topsham
5. Bereikbaarheid en overnachten
6. Meer informatie
7. Praktische informatie

Geschiedenis van Topsham

De geschiedenis van Topsham gaat terug tot de Romeinse tijd. In de 1e eeuw na Christus vestigden de Romeinen hier een haven als aanvoerroute voor het nabijgelegen legerkamp Isca Dumnoniorum, het huidige Exeter. De naam ‘Topsham’ zou afgeleid zijn van Toppa’s Ham, oftewel ‘het land van Toppa’.

In de 13e eeuw verleende gravin Isabella de Fortibus stadsrechten aan het stadje. Vanaf dat moment groeide de plaats uit tot een levendig handelscentrum, met de export van Devonse wol als economische motor. In de 17e en 18e eeuw kwam daar internationale scheepvaart bij , vooral met Nederland. Aan The Strand herinneren de karakteristieke trapgevels nog aan deze periode.

Topsham bouwde in die periode ook schepen, onder meer voor de Britse marine. De Napoleontische oorlogen brachten extra bedrijvigheid. Na de opkomst van grotere havens zoals Exmouth en Exeter liep de betekenis van Topsham als handelshaven terug. Tegenwoordig is het stadje een geliefd bij dagjesmensen die genieten van deze geschiedenis en mooie omgeving.

Nederlandse sporen in Topsham

Topsham kan onverwacht vertrouwd aanvoelen. Aan de rivier vind je meerdere 17e-eeuwse panden met typische Hollandse kenmerken: hoge ramen, smalle gevels en sierlijke daklijnen. Deze ‘Dutch houses’ zijn gebouwd met bakstenen die als ballast meegingen op schepen vanuit Nederland. Sommige gevelstenen dragen zelfs Nederlandse inscripties, een stukje Lage Landen in Devon.

Bezienswaardigheden in Topsham

Topsham mag dan compact zijn, het aantal plekken van historisch en cultureel belang is opvallend groot. De volgende locaties geven een breed beeld van wat je in het stadje kunt zien.

Topsham Museum

Het Topsham Museum bevindt zich in een voormalig koopmanshuis uit 1688 aan The Strand. Naast een uitgebreide collectie over de lokale scheepsbouw en handel, vind je hier ook een kamer gewijd aan actrice Vivien Leigh. Haar schoonfamilie woonde hier. In het huis zijn originele interieurs behouden, inclusief een Victoriaanse keuken.

Dutch houses aan The Strand

Een van de meest gefotografeerde straatjes van Topsham is The Strand. Hier zie je huizen met gevels die herinneren aan de handelsrelatie met Nederland. Deze pakhuizen en koopmanswoningen uit de 17e eeuw hadden kelders voor opslag en bovenverdiepingen voor bewoning.

St. Margaret’s Church

Op een verhoging aan het einde van Fore Street staat St. Margaret’s Church. De toren is middeleeuws, maar de rest van de kerk werd in de 19e eeuw vernieuwd. In het interieur vallen onder meer het Normandische doopvont en de glas-in-loodramen op. Het uitzicht vanaf het kerkhof over de riviermonding is de moeite waard.

Goat Walk

Deze voetgangerspromenade uit het begin van de 20e eeuw is ooit spottend een “geitenpaadje” genoemd, maar groeide uit tot een geliefde wandelroute langs het water. Vanaf hier heb je vrij uitzicht over de Exe en richting Exmouth. Het pad eindigt bij het RSPB-natuurreservaat.

Bowling Green Marsh (RSPB-reservaat)

Aan de rand van Topsham ligt Bowling Green Marsh. In dit beschermd wetland kun je onder meer grutto’s, kluten, lepelaars en in de winter duizenden eenden zien. Vanuit de vogelkijkhut heb je goed zicht. Hier kun je op de borden ook zien welke dieren hier leven. Ik hoop dat je meer geluk hebt dan ik met vogels spotten.

Fore Street en White Street

De hoofdstraat van Topsham loopt van de oude haven tot aan de kerk. Hier vind je een mix van historische panden, kleine winkels, galeries, pubs en cafés. White Street, iets verderop, was van oudsher een arbeidersbuurt waar veel vissers en zeelieden woonden. Dwaal hier ook gerust door de zijstraatjes.

Veerdiensten vanuit Topsham

In de zomermaanden varen er meerdere veerdiensten over de rivier de Exe. Zo is er een seizoensgebonden veerboot die Topsham verbindt met Exmouth, ideaal voor een dagtripje. Ook varen er kleinere pontjes richting Lympstone en Turf Locks, populair bij wandelaars en fietsers die de Exe Estuary Trail volgen.

Topsham Quay Antiques Centre

In een oud pakhuis aan de kade vind je het Topsham Quay Antiques Centre. Met drie verdiepingen biedt het een breed aanbod aan antiek, curiosa, boeken, schilderijen en vintage voorwerpen. Je loopt hier gemakkelijk een uur rond zonder alles gezien te hebben. Veel van wat hier verkocht wordt, sluit aan bij het maritieme verleden van de regio.

Lokale evenementen

• Topsham Music Festival is een jaarlijkse muziekfestival eind april in de St. Margaret’s Church. Het richt zich op klassieke muziek, met optredens van zowel gevestigde namen als jong talent.
• Elke zomer staat Topsham in het teken van eten tijdens het Topsham Food Festival . Lokale producenten, chef-koks en ambachtelijke makers presenteren er hun producten. Denk aan proeverijen, kookdemonstraties en verse zeevruchten.
• Charter Day viert de oude stadsrechten met kraampjes, muziek en historische outfits.
• Tijdens Devon Open Studios openen lokale kunstenaars in heel Devon hun ateliers voor bezoekers.
• De The River Exe Regatta is een zomerse klassieker met traditionele botenraces op de rivier en veel gezelligheid langs de kade.
• Elke twee jaar, meestal begin juni, openen vijftien privétuinen in Topsham hun poorten voor het publiek tijdens de ‘Secret Gardens of Topsham ‘.

Omgeving van Topsham

Ook de omgeving van Topsham is de moeite waard. Vanuit het dorp ben je met het openbaar vervoer of de fiets zo in levendige steden en op bijzondere natuurplekken.

Neem bijvoorbeeld Exeter: deze historische stad ligt op slechts een kwartier reizen en biedt een indrukwekkende kathedraal, Romeinse muren, sfeervolle winkelstraten en een overdekte markthal. Ook cultuurliefhebbers komen hier aan hun trekken dankzij diverse musea en theaters.

Richting het zuiden bereik je Exmouth, een populaire badplaats aan de beroemde Jurassic Coast. Hier kun je wandelen langs spectaculaire kliffen, uitwaaien op het brede zandstrand of een boottocht maken langs de kustlijn. Dankzij de verbinding per fiets, trein en veerboot is Exmouth makkelijk bereikbaar voor een dagtrip.

Topsham ligt aan de Exe Estuary Trail, een populaire fietsroute die Exeter en Exmouth verbindt. Je kunt fietsen huren in beide steden. Ook varen er in de zomer watertaxi’s tussen Topsham en Exmouth.

Bereikbaarheid en overnachten

Topsham is eenvoudig bereikbaar per trein. Het station ligt aan de Avocet Line tussen Exeter en Exmouth, met mooie uitzichten over de rivier Exe. Je mag met je ticket van bijvoorbeeld Exeter naar Exmouth ook uitstappen en later je reis voltooien. Er rijden ook regelmatig bussen vanuit Exeter.

In en rond het centrum zijn meerdere kleinschalige accommodaties, waaronder B&B’s en pensions. Bekijk de mogelijkheden op Booking.com .

Meer informatie

Lees over mijn bezoek aan Topsham en de omgeving in East Devon in 4 dagen, van bluebells tot ezels en van kliffen tot kathedraal

Of lees meer over Devon of Zuidwest Engeland.